Inleiding

Door de spraakverwarring, beschreven in Genesis 10, ontstonden er 70 oernaties, elk met een beschermengel (The Way of God, Derech Hashem, rabbi Moshe Chaim Luzzatto, 2009). Na verloop van tijd zijn er veel meer  naties ontstaan, afkomstig uit de 70 naties.

 

Dr. F. de Graaff schrijft in zijn boeken 'Als goden sterven' en 'A.D. 1000-A.D. 2000' over 'godswezens' die zich voor de God van Israël moeten verantwoorden. Hij verstaat daaronder wezens (engelen of goden) die hun goddelijke glans, heerlijkheid en onsterfelijkheid niet in zichzelf bezitten, maar ontlenen aan de God van Israël. Het oordeel over deze (volks)engelen of goden wordt volgens Psalm 82 gebaseerd op hun rechtspleging[1].

 

Over de uitleg van deze psalm bestaat verschil van inzicht: gaat het hier om goden of om rechters? Hoe wordt door Joodse geleerden deze Psalm verklaard? Om hier meer duidelijkheid over te krijgen wordt de zienswijze van een van de belangrijkste Joodse uitleggers, de rabbijn Rashi, verderop weergegeven. 

 

Ik stel daarbij de volgende vragen:

 

  1. Komen de naties die in de loop van de tijd ontstaan zijn, ook onder een specifieke engel te staan?

 

  1. Wijst de exegese van Rashi over het oordeel in psalm 82 uit, dat de rechters ook engelen kunnen zijn?

Het antwoord op vraag 1 heb ik gezocht in de Zohar[2], enkele Joodse artikelen en mede gebaseerd op een reactie van dr. Michael Schulman[3].  Voor vraag 2 maak ik gebruik van het Rashi commentaar op de website van Chabad..Org en van de toelichting van dr. Michael Schulman. Daarnaast zijn er verklaringen van Rashi bij Jesaja 24:2, Jesaja 34:4 te vinden.

Eerst geef ik de visie van rabbi Schneur Zalman[4] weer. Hij beschrijft in de Tanya op grond van de mondelinge leer (niet in de Misjna opgenomen) gepubliceerd in 1797 overzichtelijk de functie van de engelen van de naties. Hierna volgt een vertaling van Psalm 82 met de genoemde commentaren op de teksten. 

 

Rabbi Schneur Zalman behandelt die functie in een van zijn lessen in de Tanya (de Leer):

 

  1. Jeruzalem geldt als het centrale spirituele/materiële energiegebied van waaruit energie stroomt naar de (70) naties in de wereld. De Islam heeft op deze plaats twee moskeeën staan.
  2. Deze spirituele energie, het Woord van God, is buiten Israël toegewezen aan de beschermengelen van de  naties. Zij zijn dus bemiddelaars of tussenwezens.
  3. Vanuit deze engelen stroomt de spirituele/materiële energie naar de naties van de mensheid en hun fysieke leefwereld: de flora en de fauna, maar ook het heelal, de sterren, planeten etc. (Zohar, Volume 5)
  4. Deze beschermengelen en de hieraan ondergeschikte engelen zijn afhankelijk van de  energie van God. De energie afkomstig van de engelen is minder krachtig dan de energie die God direct uitstraalt  naar de naties.
  5. Deze engelen worden ook goden (andere goden dan de God van Israël) genoemd. De God van Israël wordt de God der goden genoemd, omdat deze (volks)engelen zichzelf als goden beschouwen. Daarom zijn de naties die hun spirituele energie ontvangen van hun engelen en machten, in principe afgodendienaars. Dit duurt tot de definitieve verlossing komt, wanneer het kwaad en de verkeerde machten verwijderd worden. God heeft beloofd (Zephaniah 3:9): Dan zal Ik de naties zuiveren en zullen zij de Naam van God aanroepen. Israël zal dan niet meer in ballingschap zijn.
  6.  

Analyse vraag 1

 

Meer dan 70 naties

 

De nieuwe naties hebben hun oorsprong in de 70 naties. Voorbeelden zijn: Ammon, Moab, Ismaël, Edom en Israël (afstammelingen van het geslacht van Terach). Deze naties zouden  behoord kunnen hebben tot de natie waar Terach, de vader van Abram, deel van uitmaakte. Uit deze natie kwamen zij voort als zij al nieuwe naties.

God heeft aan hen ook een engel gegeven met het doel, dat zij als nieuwe naties zouden kunnen voortbestaan. Dit impliceert dat geen natie kan bestaan zonder een nationale engel (Mi Yoda, 2017). In de Zohar, Volume III staat dat Edom en Ismaël hun eigen engelen hebben. Ook wordt in de Zohar, Volume III, de engel van Egypte met de lagere goden genoemd bij de uittocht van Israël. De engel en de lagere goden en de natie Egypte werden door God gestraft, omdat Israël onderdrukt werd.

 

In een artikel in Chabad.org. (2001) schrijft rabbi Schneur Zalman dat de uit Spanje verdreven Joden in weinig Europese landen welkom waren. Deze situatie was een reflectie van wat zich afspeelde in de geestelijke wereld. De engelen van deze Europese naties accepteerden geen Joden in hun land. De Joden zouden hun Torah en de unieke God bekendmaken. De engelen vreesden dat zij daardoor hun status zouden verliezen. Uitgezonderd de engel van Polen, die geen vrees had voor de Joden, omdat hij veronderstelde dat de energie die God aan de Joden schenkt dan ook hem zou verlichten[5].

 

Vraag aan dr. Michael Schulman:

 

Bestaan de engelen van de naties in onze tijd nog en hoe kunnen we hun invloed herkennen  in de wereld?

Ja zij bestaan. Alles wat de leiders van de naties in hun acties uitoefenen, komt naar hen toe via hun engel. Vooral in West-Europa heerst de engel van Esau[6]; onder hem fungeren de engelen van Europese naties. Tussen deze engelen zijn er voortdurend conflicten. God laat dit gebeuren omwille van het voortbestaan van het Joodse volk. Zonder conflicten zouden zij zich verenigen en hun agressie tegen de Joden richten.

 

We zien dit verschijnsel ook bij Islamitische volken (mei, 2016), zie het volgende commentaar.

 

Heavenly War 16 april 2018

 

Rabbi Yosef Berger, the rabbi of King David’s Tomb on Mount Zion, sees the conflict in Syria as being more divine than mundane.

“It is clearly Divine intervention that has supported Syria while all the other countries around them fell,” Rabbi Berger told Breaking Israel News. “This was only so that all 70 nations of the world would gather in Syria as they are doing now.”

“But each nation has its ministering angel and the real battle is being waged in Heaven between them. We do not see this battle but we will see the results.

 

 As the angel of Syria falls, all the other ministering angels of Esau and Ishmael will fall as well.”

 

Rabbi Berger emphasized that this was not just a regional conflict. The battle being waged in Syria has implications for the Moshiach (Messiah). Rabbi Berger cited Rabbi Jacob ben Asher, a 13th-century Biblical commentator known as the Ba’al Haturim, in his explanation of a verse in Genesis.

These were the years of the life of Ishmael: one hundred and thirty-seven years; then he breathed his last and died, and was gathered to his kin. Genesis 25:18

Rabbi Asher explained in his commentary, “this verse, relating the death of Ishmael, is adjacent to the verse describing Isaac’s life, in order to teach that when Ishmael falls, it will be the end-of-days, and the Son of David (the Messiah), who is from the descendants of Isaac, will flourish.”

“Of all the countries in the world, it is very strange that Israel seems to be the least involved with what is going on in Syria,” Rabbi Berger said. “But it will become clear that the fall of Syria will mark a turning point in the geula (redemption).

 

Gemengde naties

Wanneer naties zich mengen tot een nieuwe natie, dan verenigen hun engelen zich (The Satmar Rebbe in Divrei YoelParashas Vayeishav, 2017). 

 

Analyse vraag 2

 

De tekst uit Psalm 82 luidt:

1. Een psalm van Asaf. God staat in de vergadering van de goden. Hij oordeelt in het midden van de goden.

2. Hoe lang zult gij onrechtvaardig richten, en de goddelozen gunst bewijzen?

3. Richt de geringe en de wees, doet recht de ellendige en de behoeftige.

4. Bevrijdt de geringe en de arme, redt hem uit der goddelozen hand.

5. Zij weten niets en begrijpen niets, in duisternis wandelen zij rond.

6. Wel heb Ik gezegd gij zijt goden. Ja allen zonen van de Allerhoogste.

7. Nochtans zult gij als mensen sterven, als een der vorsten zult gij vallen.

8. Sta op o God, richt de aarde, want Gij bezit alle volken.

 

Het oordeel uit Psalm 82 treft de goden van de naties. Maar wanneer is dat het geval?

  1. Wanneer de culturen van de naties en volken zeer zondig zijn[1]
  2. Moreel verval, corruptie, God verlaten.
  3. Israël vervolgen, boycotten, vijandig behandelen of proberen uit te roeien.

Het commentaar van Rashi op Tehillim (Psalm) 82 

Per vers wordt het commentaar van Rashi weergegeven.

 

1 song of Asaph. God stands in the congregation of God; in the midst of the judges He will judge.

 

God stands in the congregation of God: to see whether they [the judges] judge fairly, and you judges, how long will you judge unjustly?

           

2 How long will you judge unjustly and favor the wicked forever?          

3 Judge the poor and orphan; justify the humble and the impoverished.

           

justify: If he [the poor man] is right in his cause, do not reverse the verdict to condemn him in order to favor the wicked.

           

4 Release the poor and the needy; save [them] from the  hands of [the] wicked.

5 They did not know and they do not understand [that] they will walk in darkness; all the foundations of the earth will totter.

 

They did not know: The judges who pervert justice. 

and they do not understand: that because of this iniquity, they will walk in the dark (on the order of [Exod. 23:8]: “for bribery blinds, etc.”), and all the foundations of the earth will totter because of it.

           

6 I said, "You are angelic creatures, and all of you are angels of the Most High."

           

You are angelic creatures: Angels. When I gave you the Torah, I gave it to you on the condition that the Angel of Death should not rule over you.

           

7 Indeed, as man, you will die, and as one of the princes, you will fall.

 

Indeed, as man, you will die: Indeed, as Adam, you will die since you corrupted your deeds as he did.   

and as one of the princes: the first [princes], who died, so will you fall. The Midrash Aggadah (Mid. Ps. 82:3) [explains]: As one of the celestial princes, for it is said (Isa. 24:21): “the Lord will visit punishment upon the host of heaven on high.”

 

8 Arise, O God, judge the earth, for You inherit all the nations.

 

Arise, O God: Asaph commences to pray that He rise and cut off from Israel those corrupt judges.        

for You: are the One Who inherits the nations, and everyone is in Your hands to judge.              

 

 

Rashi commentaar Yeshayahu (Jesaja) 24:21

 

Rashi verwijst in zijn commentaar op Psalm 82 naar Jesaja 24:21. Dit luidt:

 

1 And it shall come to pass on that day, that the Lord shall visit punishment upon the host of heaven on high and upon the kings of the earth on the earth.

 

The host of heaven: He shall cast down the heavenly princes of the nations first.

 

Rashi commentaar Yeshayahu (Jesaja) 34

 

In de context van Psalm 82 en Jesaja 24 luidt het commentaar van Rashi op Jesaja 34:1-4 als volgt.

 

1 Nations, come near to hear, and kingdoms, hearken. The earth and the fullness thereof, the world and all its offspring.       

2 For the Lord has indignation against all the nations and wrath against all their host. He has destroyed them; He has given them to the slaughter.

3 And their slain ones shall be thrown, and their corpses-their stench shall rise, and mountains shall melt from their blood.

4 And all the host of heaven shall melt, and the heavens shall be rolled like a scroll, and all their host shall wither as a leaf withers from a vine, and as a withered [fig] from a fig tree.                    

 

And all the host of heaven shall melt: They shall be frightened when I cast down the princes of the heathens.([Mss. yield:] the princes of the nations.) ([Warsaw edition:] of Assyria and Babylon.)

 

shall be rolled: (וְנָגֹלּוּ) an expression of rolling. And the heavens shall be rolled like a scroll. Jonathan renders: And they shall be erased from beneath the heavens, as it is stated about them in the Book. But I explain it according to the context, for now, the kingdoms of the Ishmaelites (the nations [ms.]) (the wicked [Warsaw ed.]) have fortune and light. When they are erased and destroyed, it will be as though the world has darkened for them, as though the sun and the light are rolled up like the rolling of a scroll.             

 

Antwoord van Dr Michael Schulman 17 maart 2016 op Jesaja 24 en 34 

 

Vragen. Wat betekent cast down?

 

"Cast down" betekent G-d verlaagt de engelen: zij verliezen hun tijdelijke en verheven positie in de wereld met hun macht over het Joodse volk.

Wanneer de engel van een natie is verlaagd (d.w.z. gedegradeerd), betekent dat, dat de natie zijn macht en invloed in de wereld gaat verliezen. Andere naties nemen de positie over.

 

Voorbeeld: Teksten in de Zohar, volume III,  Ex 2: 23. Toen de slavernij in Egypte het hevigst was, kwam er een eind aan de ballingschap van Israël. De koning van Egypte stierf en de engel van Egypte werd gedegradeerd en verloor van zijn hoge status. Er komt een dag dat God de naties zal oordelen met hun engelen en zij hoge status zullen verliezen.

Samenvatting met conclusies

De Joodse visie stelt dat uit de 70 oorspronkelijke naties, nieuwe naties zijn ontstaan. God heeft aan deze naties ook een engel toegevoegd. Jeruzalem geldt hierbij als een belangrijk spiritueel centrum. Men kan kritiek hebben dat deze visie wetenschappelijk niet toetsbaar is. Dus niet als een empirische wetenschap kan worden beschouwd. Het wordt dan gerekend tot de speculatieve wetenschappen, zoals de theologie en de wijsbegeerte (H. Becker, Sociale methodologie, 1977). Ook bij historisch onderzoek geldt dit enigszins. Bijvoorbeeld het ontstaan van Rome door Romus en Remulus geldt als een legende (John Gray, 1998 en L.J. de Blois , R.J. van der Spek, een kennis making met de oude wereld, 1992).

 

Het commentaar van Rashi op Psalm 82 is wat dubbelzinnig. Hij stelt dat God in het midden van de rechters is. Op grond van zijn commentaar bij vers 6 lijkt hij te verwijzen naar het Joodse volk dat de Torah ontving. Vervolgens verwijst hij in Psalm 82 naar Jesaja 24:21. Zijn uitleg van deze tekst is dat de rechter hemelse prinsen (engelen) zijn die neergeworpen worden. In Jesaja 34 herhaalt Rashi dat: het zijn de hemelse prinsen van de heidenen/naties die vallen.

Voorbeeld in Numeri met Rashi commentaar

God, Who has brought them out of Egypt: Who caused them all this greatness? God, Who brought them out of Egypt with His power and loftiness. He will consume the nations who are his adversers.

 

Hij zal de naties verwoesten die tegenstanders zijn. Geldt dit momenteel ook voor een aantal huidige naties?

 

 

[1] Chaim Luzzatto stelt dat door de daden van een volk de engel zwakker of sterker wordt. Daardoor dragen zij bij tot hun eigen ondergang of het blijven bestaan.


1 Omdat zij volgens de exegese van De Graaff onrecht in hun culturen toelaten zonder daartegen op te treden, spreekt God over deze onsterfelijke godswezens het vonnis uit.

[2] Volumes, 3, 4 en 5

[3] Directeur van Ask Noah Organization.

[4] De stichter van de Chabad organization.

[5]De engel heeft blijkbaar weet van de rechtstreekse 'energie' die Israël van Godswege bereikt- vgl. sjechiena).

Polen werd een groot rijk (300 jaar), waarin meer dan 2/3 van alle Joden in de wereld woonden.

 

[6] Zohar, Volume 3.

De status van de engelen over de naties en Psalm 82